Cinsel fonksiyon bozuklukları, kişilerin kolay kolay dile getiremediği, yardım istemekten çekinebildiği durumlardır. Ancak cinsel yaşamı baltalayan rahatsızlıklar sadece fiziksel anlamda kişiye sıkıntı vermekle kalmaz; ilişkileri, evlilikleri zedeleyebilir, kişide özgüven kaybına ve psikolojik sorunlara da yol açabilir.
Kadınlarda yaygın rastlanan cinsel rahatsızlıklardan bir tanesi de vajinismustur. Ağrılı cinsel birleşmeye yol açan vajinismus farklı yaklaşımlarla tedavi edilebilen bir rahatsızlıktır.
Vajinismus Nedir?
Toplumda görülme yaygınlığı %5-17 olan vajinismus, vajina girişinde yer alan kasların istemsiz şekilde kasılmalarına bağlı olarak ortaya çıkan cinsel fonksiyon bozukluğudur. Vajinismus cinsel birlikteliğin hiç gerçekleşememesine veya zor ve ağrılı gerçekleşmesine yol açar.
Vajinismus, cinsel isteksizlik ile karıştırılmamalıdır. Bu rahatsızlıkta kadın cinsel arzu duyar ancak istemsiz kasılmalar cinselliğin istenilen şekilde yaşanamamasına neden olur.
Vajinismus çoğu zaman psikolojik kökenli bir rahatsızlıktır. Tedavi edilmediğinde ilk geceden itibaren çiftlerin ilişkilerinde, evliliklerinde sıkıntılar meydana getirmektedir.
Vajinismus Neden Olur?
Vajinismus rahatsızlığının çok farklı nedenleri vardır. Bu rahatsızlığın en yaygın nedenlerini ise psikolojik ve fizyolojik olarak iki grupta ele alabiliriz.
Psikolojik nedenler:
- İlk gece korkusu
- Stres ve anksiyete
- Cinsel taciz, istismar, şiddet gibi travmatik olaylara maruz kalmış olma
- Cinsellikle ilgili yanlış inanışlar
- Eşler arasında uyumsuzluk
Fizyolojik nedenler:
- Fiziksel travmalar
- Vajinal enfeksiyonlar
- Travmatik doğumlar, kürtaj benzeri jinekolojik işlemler
- Vulvar vestibülit hastalığı
- Menopoz döneminde vajenin nem ve elastikiyetini yitirmesi nedeniyle cinsel ilişkide hissedilen ağrının zamanla vajinismusa dönüşmesi
- Vajinanın normalden kısa olması
- Vajen içinde perde olması
- Kızlık zarı ile ilgili yapısal bozukluklar. Örneğin; normalden kalın ve sert olması, yüksek kenarlara sahip olması vb. gibi…
- Bartholin kisti ve apsesi
- Pelvik inflamatuar rahatsızlıklar
Vajinismus Belirtileri Nelerdir?
Vajinismus rahatsızlığının temel belirtisi cinsel birleşme sırasında kasılma meydana gelmesidir. Diğer belirtiler ise şöyledir:
- Cinsel ilişki sırasında ağrı hissedilmesi (Disparoni)
- Kasılmalar ve ağrı nedeniyle cinsel birleşmenin gerçekleşmemesi veya çok zor gerçekleşmesi
- Jinekolojik muayene sırasında ağrı oluşması
- Ağrı nedeniyle tampon kullanılamaması.
Vajinismus tedavisi nasıl yapılır?
Vajinismus tedavisinde bilişsel ve davranışsal metotlar uygulanıyor. Bu yöntemlere ek olarak hipnoz, akupunktur, NLP, parmak egzersizi gibi uygulamalara da başvurulabiliyor. Vajinismus tedavisi görenler bakalım nelerden faydalanıyorlar?
Vajinismus tedavi yöntemleri neler?
1. Cinsel terapi
Vajinismusun bilimsel olarak başarısı kanıtlanmış olan en etkili tedavi yöntemi, cinsel terapi. Vajinismus terapisi çoğunlukla çift görüşmesi şeklinde yapılıyor. Öncelikle cinsel yaşam öyküsü öğreniliyor, çiftin yaşadığı kaygılar araştırılıyor.
Yanlış inanışlara dair doğrular, cinsel organlar ve fizyolojiyle ilgili bilgilendirmeler yapılıyor. Kasılmayla ilgili korkuların üzerine gidiliyor, evde yapılan egzersizlerle hasta destekleniyor.
Uygun cinsel terapi tedavisiyle %100’e yakın düzelme görülüyor. Ancak psikolojik rahatsızlıklar ve ek cinsel sorunlar tedaviyi zorlaştırabiliyor. Çift terapisi dışında bireysel görüşmeler de yapılabiliyor. Vajinismusu yenenler cinsel terapiden çok faydalanmışlar.
2. Yerleştirme ve genişletme egzersizleri
Vajinismus egzersizi gerçekten işe yarayan bir yöntem. Vajinismusta cinsel ilişki sırasında acı duyulan penetrasyona karşı alışkanlık kazanılması sağlanıyor. Vajinal dilatör denilen vajinismus aparatıyla yerleştirme ve genişletme antrenmanları yapılıyor.
3. Cinsel eğitim ve danışmanlık
Vajinismus hastalığının nedenleri, belirtileri ve tedavisi hakkında detaylı bilgilerin verildiği ve hastanın bakış açısını genişletmenin amaçlandığı bir bölümü kapsıyor. Üreme sisteminin anatomisi hakkında da eğitim veriliyor.
4. Duygusal terapi
Terapistle yapılan görüşmeleri içeriyor. Duygusal terapide vajinismusa yol açabilecek korkuların ve çeşitli travmaların hasta tarafından tanımlanması ve çözülmesi amaçlanıyor.
5. Pelvik taban egzersizleri
Kaslar üzerindeki kontrolü sağlamak ve pelvik taban kaslarını güçlendirmek için vajinismusu olanlara Kegel egzersizleri yapmaları tavsiye ediliyor.
Bu amaçla mesane, rektum ve vajinayı kontrol eden kasları sıkma ve gevşetme çalışmaları yapılıyor. Hastanın vajinayı istemli bir şekilde kasıp gevşetmeyi öğrenmesi sağlanıyor. Vajinismus tedavisinde egzersizler çok önemli bir yer tutuyor. Kegel egzersizleri sayesinde vajinismusu evde yenenler bir hayli fazla.
6. Parmak egzersizleri
Vajinismus parmak egzersizleriyle de tedavi edilen bir hastalık. Vajinismus terapi kliniklerinde hastalara en sık verilen ev ödevleri arasında parmak egzersizleri var. Ancak itici karşılandığı ve parmak egzersizinde başarılı olsa bile ilişkiye girmekte yine zorlanan hastalar çoğunlukta olduğu için bu yöntemi önermeyen kliniklerle uzmanlar da var.
Bunda “Vajinismus parmak egzersizi yapamıyorum.” diyen çok fazla kadın olması da etkili. Parmak egzersizleri olmadan da modern cinsel terapi teknikleri sayesinde vajinismusu yenmek mümkün.