Çikolata Kisti (Endometrioma)
En sık görülen kadın kaynaklı kısırlık nedenleri arasında yer alan çikolata kisti; rahim içini döşeyen ve adet dönemiyle birlikte dökülen endometrial dokuların genellikle tespit edilemeyen nedenlerden ötürü rahim dışına çıkıp büyümesi ile karakterize bir sağlık sorunudur. Çikolata kisti idrar torbasında, bağırsaklarda ve yumurtalıklarda oluşabilir. Yumurtalıklarda oluşması durumunda kadın kaynaklı kısırlık sorunu ile karşılaşılması mümkündür.
Kronik pelvik ağrılara neden olabilen, yumurtalık kanseri riskini arttıran, hamile kalmayı zorlaştıran, yumurtalıkların çalışma düzenini bozan çikolata kistleri birçok farklı belirtiyle etkisini hissettirir.
Çikolata Kisti Belirtileri Nelerdir?
Çikolata kisti belirtileri arasında en sık görüleni karnın alt kısmında şiddetli ve kronik ağrı oluşumudur. Özellikle adet dönemlerinde şiddeti artan bu ağrı kadınların adet dönemlerinin çok zorlu geçmesine neden olabilir. Karın ağrısı dışarısında adet dönemlerinde aşırı kanama meydana gelmesi ve cinsel ilişki sırasında acı çekilmesi de çikolata kisti belirtileri arasında yer bulur. Gebe kalınamaması, düzensiz adet dönemleri, makat bölgesinde ağrı, tekrarlayan gebelik kayıpları gibi semptomları da olabilen çikolata kistleri bazı kadınlarda ayırt edici herhangi bir şikayete de neden olmayabilir.
Çikolata Kisti Nedenleri Nelerdir?
Endometrioma olarak da bilinen çikolata kisti nedenleri net olarak bilinmemekle birlikte bu rahatsızlık için risk faktörü olduğu kabul edilen bazı unsurlar vardır. Genetik faktörler, çevresel faktörler, beslenme alışkanlıkları üreme dönemindeki kadınları etkisi altına alabilir.
Çikolata Kisti Tedavisi
Çikolata kisti teşhisi sırasında doktorlar hastanın semptomları hakkında detaylı bilgi edinirler, ultrason ve MRI gibi görüntüleme yöntemlerini kullanırlar. Aynı zamanda laparoskopi ile kist varlığını teşhis ederler.
Çikolata kisti tedavisi kapsamında hastanın yaşı, yaşadığı semptomların şiddeti, ileride bebek isteyip istemediği ve tedavi tercihleri özelinde yol haritası çizilir.
Hastanın çikolata kisti nedeniyle yaşadığı sıkıntılar rahatsız edici boyutta değilse izlem tedavisi uygulanabilir. Yaklaşık 6 – 8 hafta boyunca hasta takip edilir. Diğer bir alternatif ise ilaç tedavisidir. Hastanın şikayetlerini azaltmak amacıyla östrojen salınımını engelleyerek kişinin geçici menopoza girmesini sağlayan ilaçlar ile çikolata kistinin şikayetleri kontrol altına alınmaya çalışılır.
Çikolata kisti nedeniyle çok şiddetli ağrı yaşayan, hayat kalitesi düşen ve ilaçlarla semptomları kontrol edilemeyen hastalar için cerrahi tedavi seçenekleri uygulanır. Laparoskopik olarak gerçekleştiren bu işlemde kist kapsülleri çıkarılabilir ya da kist boşaltılabilir. Hasta ileriki dönemde çocuk sahibi olmak istemiyorsa yumurtalıkların çıkarıldığı histerektomi operasyonu devreye sokulabilir.