Serviks olarak da adlandırılan rahim ağzı; rahim ile vajina arasında bulunur. Rahim ağzı kanseri, rahim ağzındaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalıp vücudun diğer doku ve organlarını işgal etmesi durumunda ortaya çıkar. Yayılmacı bir özelliğe sahip olduğu zaman serviksin daha derinlerini etkileyebilir; özellikle akciğer, karaciğer, mesane ve vajinaya yayılarak metastaz yapabilir. Genel olarak rahim ağzı kanseri yavaş ilerler. Bu da erken teşhisi rahim ağzı kanserinin tespit ve tedavisine başlanmasında çok önemli bir konuma getirir.
Rahim Ağzı Kanseri Nedenleri
Rahim ağzı kanseri genellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde görülür. %95 oranında cinsel yollan bulaşan HPV (Human Papilloma Virüsü)’den kaynaklanır. HPV aylarca kendini belli etmeden sinsice yayılabilen; tedavisi süreci aksatıldığında kanser oluşumunu tetikleyebilen bir virüstür. Virüsün belirtilerinin, bulaşma gerçekleştikten birkaç ay ya da yıl sonra ortaya çıkmasına “sessiz enfeksiyon” denilir. Rahim ağzı kanseri için sigara içmek, bağışıklık sisteminin zayıf olması, obezite, hatalı beslenme, 17 yaşından önce hamile kalınması gibi risk faktörleri de bulunur.
Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Rahim ağzı kanseri, tarama testleri düzenli olarak yapılan kadınlarda önlenme ihtimali yüksek olan hastalıklar arasında yer alır. Erken dönemlerde görülen belirtilerin doğru değerlendirilmesinin yanı sıra jinekolojik muayene ve Smear Testi ile tanı koyulur.
Smear testi kadınların yılda bir kez yaptırması gereken basit ve ağrısız bir kanser tarama yöntemidir. Smear testi sırasında alınan akıntı bir şişe içindeki özel bir sıvıya boşaltıldıktan sonra incelemeye tabi tutulur. Aktif cinsel yaşamı olan tüm kadınların yılda bir kez Smear testi yaptırması, rahim ağzı kanserinin erken teşhisi için önemlidir.
Rahim ağzı kanseri teşhisi sırasında dürbüne benzeyen bir aletle rahim ağzını döşeyen epitelin büyütülerek incelenmesine dayanan Kolposkopi yöntemi de kullanılır. Hücrelerde başlayan bir bozulma varsa bu şekilde kolaylıkla tespit edilir. Kolposkopi yönteminin Smear testi ile birlikte kullanılması tanıya yardımcı olur.
Rahim ağzı kanseri teşhisinde kullanılan bir diğer yöntem de Smear testi kadar önemli olan HPV DNA testidir. Rahim ağzı kanseri teşhisi sırasında yapılan smear taramasına ek olarak ya da ayrıyeten uygulanabilen HPV DNA testi sayesinde kadınlarda HPV virüsü olup olmadığı anlaşılır.
Rahim ağzı kanserinin teşhis ve tedavisinde gerekli görülen durumlarda; rektovajinal muayene, BAT taraması, MRG taraması ve PET taraması testleri de uygulanır. Bu testlerin uygulanması hasta özelindeki duruma göre değerlendirilir.